ATRAKCJE TURYSTYCZNE
ATRAKCJE Gminy Stronie Śląskie
WIEŻA WIDOKOWA NA ŚNIEŻNIKU
Nowy obiekt powstał dzięki zaangażowaniu gminy Stronie Śląskie, w ramach unijnego, polsko-czeskiego, programu transgranicznego. Budowa warta około 13 mln złotych, trwała ponad dwa lata. Nowa wieża powstała 49 lat po wyburzeniu starej poniemieckiej wieży.
Historia - jak to się zaczęło.
Wieża widokowa na Śnieżniku im. cesarza Wilhelma I (niem. Kaiser-Wilhelm-Turm lub Glatzer Schneebergturm) – nieistniejąca już kamienna wieża widokowa wzniesiona na szczycie góry Śnieżnik (1425 m n.p.m., Sudety Wschodnie) w stylu niemieckiego, romantycznego historyzmu wzorującego się na gotyku. Zbudowana została z inicjatywy Kłodzkiego Towarzystwa Górskiego w latach 1895–1899 i istniała tam do 1973 r. Stanowiła dobry punkt widokowy na najwyższym w tej części Sudetów szczycie. Była dobrze widoczna z większości miejsc ziemi kłodzkiej i stanowiła jeden z jej bardziej znanych symboli.
Historia powstania
Szczyt Śnieżnika ma kształt rozległej kopuły. Obserwacje panoramy utrudnia wypłaszczenie na szczycie ograniczające perspektywę. Już podróżnicy w pierwszej połowie XIX w. (Peter Samuel Schilling[w innych językach], Julius Krebs) zwracali uwagę na konieczność wzniesienia wieży, która miłośnikom turystyki ułatwiałaby podziwianie okolicy ze śląskiego Mont Blanc. W 1882 r. sekcja Staré Město Morawsko-Śląskiego Sudeckiego Towarzystwa Górskiego zaproponowała budowę wieży widokowej. Jej inicjatywa spotkała się z przeciwdziałaniem Kłodzkiego Towarzystwa Górskiego, które samo planowało taką inwestycję. Konflikt rozstrzygnął książę Albrecht Hohenzollern, będący właścicielem większości ziemi na szczycie, który w październiku 1884 r. odmówił zgody na budowę.
W 1887 r. inicjatywę budowy przejęła sekcja wrocławska GGV. Prezesem GGV był wówczas Felix Burczek, którego uważa się za ojca wieży. W rok później, gdy umarł cesarz Wilhelm I, zapadła decyzja, że wieża będzie pomnikiem jego pamięci. W ten sposób planowano przełamać opór księcia Albrechta. Pomysł okazał się trafny. Księciu nie wypadało sprzeciwiać się budowie wieży ku czci cesarza i swojego krewnego. Projektantem budowli był Felix Henry. Jego plany zatwierdzono w 1893 r. wraz z podpisaniem umowy budowlanej z księciem, właścicielem klucza strońskiego. W 1894 r. zadanie budowy powierzono Emilowi Giesserowi, mistrzowi budowlanemu z Kłodzka. Koszt inwestycji oszacowano na 32–36 tys. ówczesnych marek. W celu zgromadzenia niezbędnych funduszy wypuszczono obligacje. Umowę z firmą Giessera podpisano 4 marca 1895 r. Felix Burczek zrzekł się na czas budowy funkcji przewodniczącego GGV.
6 kwietnia 1895 r. przekazano plac pod budowę, a 17 kwietnia położono kamień węgielny. Prace budowlane ruszyły na początku września tego samego roku. Trwały one przez cztery lata w bardzo trudnych warunkach i tylko w miesiącach letnich. Kamienne bloki na budowę (gnejs) pozyskiwano na miejscu z okolicznych gołoborzy. Na szczycie Śnieżnika znaleziono też nieco piasku, a wodę pozyskiwano ze źródeł rzeki Morawy na południowym stoku. Materiały budowlane były sprowadzane z okolicznych miejscowości. Piaskowiec na detale architektoniczne pochodził z Piekielnej Doliny nieopodal Polanicy-Zdroju.
Wieża została ukończona w 1899 r. 9 lipca nastąpiło oficjalne otwarcie z udziałem księcia Albrechta. Oddano ją dla ruchu turystycznego. Miejsce zyskało ogromną popularność i wiadomo, że np. w 1906 r. odwiedziło ją 4200 osób. Wstęp do wieży był płatny i kosztował 20 fenigów.
Wygląd wieży
Budowla miała wysokość 33,55 m. Składała się z dwóch przylegających do siebie, cylindrycznych wież zwieńczonych blankami. Platformy widokowe znajdowały się na szczytach na wysokości 29,95 m i 17,40 m. Wejście prowadziło do okrągłej, nakrytej szklanym dachem sali, wewnątrz większej wieży. Sala ta o średnicy 8 m i wysokości 5 m, wspierała się na pięciu filarach, oświetlały ją dodatkowo wąskie, zwieńczone łukami okienka i nosiła nazwę Hali pamięci cesarza Wilhelma I. Stało w niej popiersie cesarza o wysokości 1,23 m autorstwa Franza Thamma z Lądka-Zdroju oraz tablica pamiątkowa poświęcona budowniczym. Na dolną platformę widokową można było wejść po spiralnych, metalowych schodach wewnątrz niższej z wież. Stamtąd schodami wewnątrz wieży wyższej można było dostać się na górną platformę, gdzie znajdowała się luneta oraz cztery tablice opisujące panoramę.
Przy wieży stało niewielkie, jednoizbowe, drewniane schronisko turystyczne z werandą i miejscami do spania na poddaszu. Później rozbudowano je otwierając tu gospodę i sklepik z pamiątkami.
Symbolika wieży
Architekt nie pozostawił żadnych wskazówek w sprawie symboliki budowli. Wkrótce jednak pojawiły się różne interpretacje. Jedna z nich mówiła, że budowla symbolizuje Wilhelma Tella i jego syna. Zaakceptowano jednak inne wytłumaczenie mówiące, że budowla przedstawia sojusz niemiecko-austriacki. W tym ujęciu wyższa wieża oznaczała Niemcy, a niższa Austro-Węgry.
Ciekawostka
W 1938 r. wieża widokowa i pobliskie schronisko „Na Śnieżniku” były miejscem spotkań oficerów Abwehry z niemieckimi szpiegami na terenie Czechosłowacji. Jedną z rozmów podsłuchał agent czechosłowacki i dzięki temu udało się aresztować dwoje niemieckich szpiegów, którzy jednak wkrótce po zawarciu układu monachijskiego zostali zwolnieni.
Historia zburzenia
Po 1945 r. ziemia kłodzka została włączona do Polski. Nowi gospodarze nie interesowali się wieżą. PTT z okazji 75-lecia istnienia wieży umieściło w niej tablicę pamiątkową. Na Hali pod Śnieżnikiem 22 sierpnia 1948 r. PTT – Oddział w Kłodzku otwierał odbudowane schronisko PTTK „Na Śnieżniku” i poświęciło ufundowaną z tej okazji tablicę. Zebrało się ponad 1500 osób, obecni byli prof. dr Walery Goetel, wiceprezes PTT, Stanisław Kulczyński, rektor Uniwersytetu i Politechniki we Wrocławiu, przedstawiciele Wojska Polskiego, licznych stowarzyszeń, delegatów Klubu Czechosłowackich Turystów oraz władz czeskich. Mimo że w 1948 r. przeprowadzono remont zabezpieczający, opuszczona budowla niszczała – przez ponad 20 lat nie doczekała się opieki, nie przeprowadzono konserwacji. Nadal stanowiła atrakcję turystyczną i cel licznych wycieczek na szczyt. Dewastacje i surowe warunki atmosferyczne niszczyły obiekt turystyczny. Wejście na wieżę uchodziło za niebezpieczne.
W 1973 r. ówczesne władze podjęły arbitralną decyzję o zburzeniu wieży na Śnieżniku. O jej losie zadecydował naczelnik Stronia Śląskiego Marian Snopkowski, który podjął decyzję o wyburzeniu wieży. Pretekstem stał się zły stan techniczny. Przy pomocy wojskowych saperów z Wrocławia wysadzono ją w powietrze. Pierwsza detonacja materiałów wybuchowych okazała się nieudana. Kamienna konstrukcja runęła 11 października 1973 r. o godz. 14:01, wbrew opiniom o złym stanie technicznym, dopiero po zastosowaniu podwójnych ładunków. Zdemontowana polska tablica została porzucona, uratowali ją Czesi i do 1989 wisiała w Starym Městě pod Sněžníkem. Odzyskana, została zamontowana przez Lecha Rugałę oraz Zbigniewa Fastnachta w ścianie schroniska „Na Śnieżniku” i odsłonięta 20 sierpnia 1989.
Z dzisiejszego punktu widzenia ocenia się, że była to niepotrzebna i pochopna decyzja. Decyzja o wyburzeniu wieży na Śnieżniku była błędna, można było przeznaczyć fundusze na jej remont i modernizację. Wieży „zaszkodziło” też imię patrona, uchodzącego za wroga Polaków i niewygodne dla wizerunku polskości Ziem Odzyskanych.
Odbudowa wieży
Już w kilka lat później zdano sobie sprawę, że zniszczenie wieży było bezsensowne i szkodliwe dla atrakcyjności turystycznej Śnieżnika. Temat odbudowy powracał co kilka lat, nie przynosząc jednak żadnych rezultatów:
w 1979 r. Urząd Wojewódzki w Wałbrzychu ogłosił konkurs na koncepcję odbudowy obiektu,
w 1986 r. Ośrodek Sportu i Rekreacji w Stroniu Śląskim podejmował próbę opracowania planów,
w 1993 r. zarząd Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego i przewodnicy PTTK próbowali na nowo obudzić temat,
w 1995 r. utworzono Fundację Śnieżnickiej Wieży Widokowej, do której przystąpiły cztery okoliczne gminy: Stronie Śląskie, Lądek-Zdrój, Bystrzyca Kłodzka i Międzylesie; zaangażowano partnerów z Czech i Niemiec; wykonano projekt architektoniczny, którego autorem był Wojciech Kosiński, architekt z Krakowa. Działania te również nie przyniosły żadnych efektów.
Projekty te budziły wiele sporów; dyskutowano sam pomysł stawiania wieży. Przeciwnicy rekonstrukcji podnosili m.in. argumenty związane z ochroną przyrody (szczyt Śnieżnika jest rezerwatem).
Ostatecznie, w 2020 podjęto budowę wieży w nowym kształcie, z planowanym oddaniem do użytku w 2022. Wieżę uroczyście otwarto 26 września 2023 r - NOWA WIEŻA NOSI NAZWĘ "WIEŻY SOLIDARNOŚCI POLSKO - CZESKIEJ". Wstęp na wieżę jest bezpłatny!
fot. Paweł Dywański
Kopia dawnej wieży
Replika śnieżnickiej wieży – Dalimilova rozhledna
W lipcu 2021 roku otwarto wieżę widokową na górze Větrov, w czeskiej części Gór Złotych (Rychlebské hory). Wieża o oficjalnej nazwie Dalimilova rozhledna jest dokładną kopią wieży ze Śnieżnika. Położona jest w odległości 9,5 kilometra od oryginalnej wieży, a z górnego piętra widokowego widoczna jest nowa wieża na Śnieżniku.
Link do strony z propozycjami wycieczkek na Śnieżnik: TUTAJ
PODZIEMNA TRASA TURYSTYCZNO - EDUKACYJNA w Starej Kopalni Uranu w Kletnie
Zapraszamy turystów indywidualnych oraz grupy zorganizowane. Usługi edukacyjne świadczone przez Podziemną Trasę Turystyczno – Edukacyjną to niekonwencjonalne formy i środki dydaktyczne. Oferta podstawowa - zwiedzanie podziemnej trasy wraz z przewodnikiem. Szczegółowa informacja:
Kopalnia Uranu Podziemna Trasa Turystyczno-Edukacyjna www.kletno.pl tel. 601 889 243 zapraszamy codziennie 9-17 jesteśmy również na facebooku: http://www.facebook.com/pages/Kopalnia-Uranu-w-Kletnie-Podziemna-Trasa-Turystyczno-Edukacyjna/127074074038252
Warsztaty dla dzieci i młodzieży szkolnej (mineraologii, geologii, ekologii), zwiedzanie podziemnej trasy, zwiedzanie muzeum ziemi, przejście ścieżką edukacji ekologicznej o nietoperzach, przejście ścieżką edukacyjną bio-geologiczną , kurs rozpoznawania minerałów, ognisko, kiełbaska, pomoce dydaktyczne, cennik dostępny na stronie www.kletno.pl
PARK LINOWY w Kletnie
W Kletnie dostępna jest nowa atrakcja turystyczna – park linowy na terenie PARKU NAUKI i ROZRYWKI W KLETNIE, w nieczynnym kamieniołomie marmuru, przy drodze do Jaskini Niedźwiedziej, w otoczeniu ścian kamieniołomu, drzew i jeziora skalnego, co zapewnia niezapomniane przeżycia. Trzy trasy o różnym stopniu trudności, położone są na różnych wysokościach i składają się z przeszkód typu kładki, mosty, liny U, zajazdy, TYROLKA, SKOK TARZANA i wiele innych.
Godziny otwarcia: w okresie letnim, 10.00 – 18.00, zimą park czynny jest dla osób dokonujących wcześniejszej rezerwacji. Każdy uczestnik zabawy ma zapewnione:
- wypożyczenie profesjonalnego sprzętu alpinistycznego,
- szkolenie instruktażowe,
- przejście trasy szkoleniowej,
- opiekę instruktorów podczas przechodzenia przez trasy.
Oferta przygotowana jest dla gości indywidualnych praz grup. Kontakt: biuro@kletno.pl, www.park.kletno.pl, tel. 695-630-859
plakat park linowy.jpeg (163,81KB)
WAPIENNIK „Łaskawy Kamień” w Starej Morawie
Zapraszamy do zwiedzania codziennie w godzinach 10.00 - 18.00. Przewodnik oprowadza grupy 2 - 50 osobowe, prosimy dzwonić przy furtce. W przypadku grup ponad 30 osobowych prosimy o rezerwacje. kom. 695 205 787.
Cena za zwiedzanie 11 zł. /os.
www.wapiennik.art
JASKINIA NIEDŹWIEDZIA w Kletnie
CENNIK BILETÓW WSTĘPU DO JASKINI NIEDŹWIEDZIEJ W KLETNIE
obowiązujący od 1 stycznia 2023 r.
I. „CENNIK PODSTAWOWY”
1. bilet normalny 55,00 zł
2. bilet ulgowy 40,00 zł
Pozostałe opłaty:
fotografowanie 15,00 zł
filmowanie 15,00 zł
Bilety ulgowe przysługują:
Dzieciom i młodzieży szkolnej oraz studentom do 26l.
Osobom niepełnosprawnym, opiekunom osób na wózkach.
Wstęp bezpłatny przysługuje:
Opiekunom grup wycieczek szkolnych (1/14 os.)
Dzieciom do 3 lat., Przewodnikom (ważny identyfikator)
TRASA EKSTREMALNA w Starych Dolnych Partiach Jaskini Niedźwiedziej
cena podstawowa: 300,00 zł od osoby
www.jaskinianiedzwiedzia.pl
MUZEUM KAMIENI I MINERAŁÓW w Stroniu Śląskim
ul. Kościuszki 40 A, 57-550 Stronie Śląskie
tel. +48 667 741 755; +48 667 601 055;
Zapraszamy codziennie od 10.00 do 18.00
prócz poniedziałków i czwartków
(w okresie wakacyjnym Muzeum czynne codziennie )
Przy głównej drodze prowadzącej do Jaskini Niedźwiedziej i Czarnej Góry, w samym centrum Stronia Śląskiego znajdą Państwo nasze Muzeum Kamieni i Minerałów.
- Zobaczcie piękno natury, poczujcie leczniczą energię kamieni Waszych znaków zodiaku.
- Odwiedzając nasze okolice koniecznie należy zobaczyć niezwykłą, prywatną kolekcję minerałów rodziny Kluzów. Wspaniałe okazy z całego świata z pewnością pozostawią niezatarte wrażenia. Bilety: ulgowy 2 zł, normalny 3 zł.
- W Sklepie Firmowym Muzeum bogate i atrakcyjne wyroby z przepięknych minerałów pochodzących z Polski i ze świata. Są to m.in.: breloki, wisiorki, naszyjniki, drzewka szczęścia, zegary, lampy itp.
www.jaskinia.pl/atrakcje/muzeumkamieni/index.html
IZBA EDUKACJI LEŚNEJ w Strachocinie
Znajduje się w budynku Nadleśnictwa Lądek Zdrój w Strachocinie.
Czynne w godzinach pracy Nadleśnictwa. Wstęp wolny. Należy telefonicznie zarezerwować wejście.
Tel. 74 8141 439 wew. 104
ZBIORNIK REKREACYJNY W STAREJ MORAWIE:
- kąpielisko, brodzik, plaża piaszczysta,
- molo, pomosty, wieża widokowa,
- możliwość wędkowania.
Cennik biletów wstępu
- Osoby dorosłe - 6,00 zł
- Dzieci i młodzież do 18 roku życia - 4,00 zł
- Wejścia grupowe (grupa licząca min 15 osób) - 20 % zniżki od ceny podstawowej biletu
Do bezpłatnego wstępu uprawnione są:
- dzieci do lat 4
- dzieci i młodzież szkolna z Gminy Stronie Śląskie do 18 roku życia (szkoła podstawowa, gimnazjalna i ponadgimnazjalna) za okazaniem legitymacji szkolnej lub dowodu tożsamości).
Wypożyczanie sprzętu pływającego:
Rower wodny:
- 2-3 osobowy - 15,00 zł/h
- 4-osobowy - 18 zł/h
- 6-osobowy - 30,00 zł/h
Kajak:
- 1-osobowy - 8,00 zł/h
- 2-osobowy - 12,00 zł/h
Łódź wiosłowa - 12,00 zł/ h
KOLEJ LINOWA na Czarnej Górze
Szczegółowa informacja na stronie www.czarnagora.pl
MUZEUM ZIEMI GEOLOGICZNE- Kletno
Czynne codziennie oprócz poniedziałków w godz. 9-17.
Ceny biletów: normalny 8 zł.
ulgowy 5 zł.
www.muzeum-kletno.pl
